Επιστήμονες στην Ιαπωνία ανέπτυξαν μια ενδιαφέρουσα νέα κόλλα που μπορεί βασικά να ενεργοποιείται και να απενεργοποιείται κατά παραγγελία.
Η κόλλα κολλάει μεταξύ τους όταν χτυπηθεί με ένα μήκος κύματος φωτός και διασπάται με ένα άλλο, επιτρέποντάς της να αφαιρεθεί και να επαναχρησιμοποιηθεί εύκολα – ενδεχομένως, ακόμη και κάτω από το νερό.
Ο σχεδιασμός συγκολλητικών σημαίνει εξισορρόπηση δύο αντικρουόμενων ιδιοτήτων – πόσο καλά κολλάει μεταξύ τους και πόσο εύκολα αποχωρίζεται. Προφανώς, η ενίσχυση του ενός συνήθως θυσιάζει το άλλο. Μια ιδανική κόλλα θα ήταν αυτή που διατηρείται ισχυρή κατά τη χρήση, αλλά μπορεί να απελευθερωθεί κατόπιν ζήτησης για να προσαρμοστεί για λάθη ή όταν ένα προϊόν δεν είναι πλέον χρήσιμο.
Τώρα, επιστήμονες στο Εθνικό Ινστιτούτο Επιστήμης Υλικών της Ιαπωνίας (NIMS) έχουν αναπτύξει μια κόλλα που μπορεί να κάνει ακριβώς αυτό. Το βασικό συστατικό είναι το καφεϊκό οξύ, το οποίο μπορεί να σχηματίσει και να σπάσει διασταυρώσεις κάτω από διαφορετικά μήκη κύματος φωτός. Σε αυτή την περίπτωση, η ομάδα κατασκεύασε ένα πολυμερές που περιέχει καφεϊκό οξύ, το εφάρμοσε σε μια επιφάνεια και το εξέθεσε σε υπεριώδη ακτινοβολία με μήκος κύματος 365 νανόμετρα (nm). Αυτό το πολυμερίζει σε μια σταθερή μεμβράνη που διατηρείται ισχυρή σε θερμοκρασία δωματίου, με αντοχή πρόσφυσης σε διάτμηση έως και 7,2 MPa.
Όταν αυτή η προσκόλληση δεν χρειάζεται πλέον, το φιλμ μπορεί να εκτεθεί σε υπεριώδη ακτινοβολία 254 nm, το οποίο σπάει τις σταυροδεσμούς και το επαναφέρει στην αρχική του κατάσταση. Με αυτόν τον τρόπο δεν αφήνει κανένα υπόλειμμα στην επιφάνεια και δεν χάνει καμία από τις συγκολλητικές του ιδιότητες, επιτρέποντάς του ουσιαστικά να επαναχρησιμοποιηθεί σαν καινούργιο.
Οι ερευνητές υπέβαλαν την κόλλα σε μια σειρά δοκιμών, συμπεριλαμβανομένης της επανειλημμένης κάμψης δειγμάτων και της ανύψωσης ενός βάρους 40 κιλών (88 λίβρες), κάτι που μπόρεσε να κάνει για 72 ώρες χωρίς κανένα σημάδι θραύσης. Σε άλλες, το χρησιμοποίησαν για να επισκευάσουν ραγισμένους σωλήνες πυριτίου και στη συνέχεια διέτρεξαν νερό υψηλής πίεσης μέσα από αυτούς, χωρίς να βρουν διαρροές.
Σε δοκιμές παρακολούθησης, η ομάδα έδειξε ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και υποβρύχια. Μαγνητικά νανοσωματίδια ενσωματώθηκαν στην κόλλα, τα οποία θερμαίνονται όταν εφαρμόζεται μαγνητικό πεδίο, συντήκοντας την κόλλα στο υπόστρωμα.
Η ομάδα λέει ότι αυτό το υλικό θα μπορούσε να έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, επιτρέποντας στα προϊόντα να αποσυναρμολογούνται πιο εύκολα σε εξαρτήματα στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τους και να μετατρέπονται σε νέα προϊόντα.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Advanced Functional Materials .