
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γεώργιος Λεονταρίτης μιλάει στον «ΕΚ»:
Η αιτία των «Ιουλιανών» ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου…

Το 1965 η Ελλάς ταλανίστηκε από τα γεγονότα των «Ιουλιανών».
Κύριος υπεύθυνος ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, που ενώ δέχτηκε τον ρόλο του πολιτικού συμβούλου του ΑΣΠΙΔΑ προσπάθησε στην συνέχεια να κρυφτεί πίσω από τον πατέρα του. Και όχι μόνον αυτό αλλά συνεχώς πυροδοτούσε το κλίμα με τις
εμπρηστικές του δηλώσεις περί ορκωμοσίας κυβέρνησης στην πλατεία Συντάγματος. Όλες οι προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης απέτυχαν λόγω, κυρίως, των εμποδίων που έφερνε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Ο καταλληλότερος άνθρωπος για να μας μιλήσει για αυτήν την ταραγμένη και σκοτεινή χρονική περίοδο είναι ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γεώργιος Λεονταρίτης ο οποίος εξέδωσε από τις εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ το βιβλίο του με τίτλο « Ιουλιανά 1965- Τα άγνωστα παρασκήνια ». https://www.politeianet.gr/books/9789600366020-leontaritis-a-giorgos-kastaniotis-iouliana-1965-298539
Κύριε Λεονταρίτη, έχουν γραφτεί τόμοι γύρω από την κρίση των «Ιουλιανών» του 1965. Μετά από 54 χρόνια, μπορούμε να δούμε πιο ψύχραιμα, τι ακριβώς έγινε τότε; Πως ξέσπασε η κρίση, και ποιος είχε ευθύνες;
ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: Η κρίση εκείνου του θερμού καλοκαιριού, ξέσπασε αναπάντεχα εξ αιτίας της υποθέσεως «ΑΣΠΙΔΑ» που απεκαλύφθη από μια εφημερίδα της Λάρισας.
Τι ήταν λοιπόν ο ΑΣΠΙΔΑ;
ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: Ο ΑΣΠΙΔΑ ήταν μια μυστική οργάνωση, που έκανε την εμφάνισή της αρχικά στην Κύπρο, από μια ομάδα αξιωματικών με επικεφαλής τον τότε Λοχαγό Αριστόδημο Μπουλούκο. Ας μη νομισθεί ότι επρόκειτο για «αριστερή» οργάνωση. Κάθε άλλο. Ούτε επρόκειτο για πολύ σοβαρή υπόθεση. Οι αξιωματικοί εκείνοι ήθελαν κυρίως να προασπίσουν προσωπικά τους συμφέροντα. Όμως, μέσα στο κλίμα εκείνης της εποχής, η αποκάλυψη μυστικής στρατιωτικής οργανώσεως, ήταν επόμενο να προκαλέσει θόρυβο και ανησυχίες. Περισσότερο προκάλεσε αίσθηση, επειδή ως πολιτικός της σύμβουλος, ήταν ο γιος του τότε πρωθυπουργού της Ένωσης Κέντρου Γεωργίου Παπανδρέου, ο Ανδρέας.
Ήταν γεγονός αυτό; Τότε οι Κεντρώες εφημερίδες έγραψαν ότι επρόκειτο περί σκευωρίας.
ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: Δυστυχώς, ήταν πραγματικότητα. Όλα τα παρασκήνια της οργανώσεως και την ανάμειξη του Ανδρέα Παπανδρέου έχει καταγράψει με λεπτομέρειες, ο ίδιος ο Μπουλούκος σε βιβλία, όπως και άλλοι αξιωματικοί του ΑΣΠΙΔΑ. Πολύ αργότερα μετά την μεταπολίτευση, , ορισμένοι εξ αυτών πολιτεύτηκαν με το ΠΑ.ΣΟ.Κ., και αργότερα μεταπήδησαν στην… Νέα Δημοκρατία!
Λοιπόν, τι έγινε τότε; Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος «έδιωξε» ή εξηνάγκασε σε παραίτηση , τον Γεώργιο Παπανδρέου;
ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: Όχι, δεν έγιναν έτσι τα πράγματα, αντίθετα απ’ ό,τι συνήθως λέγεται, ο Βασιλεύς ποτέ δεν εζήτησε από τον Γεώργιο Παπανδρέου να παραιτηθεί. Όταν όμως η υπόθεση ήλθε στο φως, ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να παραπέμψει την υπόθεση στην στρατιωτική δικαιοσύνη. Συγχρόνως όμως, επειδή φοβόταν σαν πατέρας, για τις συνέπειες που μπορούσαν να προκύψουν για τον γυιο του, έβγαλε τον Πέτρο Γαρουφαλιά από το υπουργείο Αμύνης, και εζήτησε να αναλάβει προσωπικά ο ίδιος-παράλληλα με την πρωθυπουργία-και το υπουργείο. Αυτό προκάλεσε αντιδράσεις. Λένε, ότι ο Γαρουφαλιάς, είχε τοποθετηθεί στο υπουργείο Αμύνης με απαίτηση του Βασιλέως, για να ελέγχει τον Στρατό. Η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική.

Ο ίδιος ο Γεώργιος Παπανδρέου ανέθεσε το υπουργείο Αμύνης στον παλαιό του φίλο Γαρουφαλιά, σαν ένδειξη καλής θελήσεως προς τον Βασιλέα, επειδή ήταν και της εμπιστοσύνης των Ανακτόρων. Μάλιστα, ο Γαρουφαλιάς ήθελε να βοηθήσει να «πέσει στα μαλακά» ο Ανδρέας και να κλείσει όσο γινόταν ήρεμα η όλη ιστορία. Ο ίδιος ο Γαρουφαλιάς, μου είχε πει χαρακτηριστικά: «Εγώ, ήμουν πιο Παπανδρεϊκός από τον ίδιο τον Γεώργιο Παπανδρέου, διότι από το ξεκίνημα της πολιτικής μου σταδιοδρομίας, πολιτεύτηκα πάντα με τον Παπανδρέου. Ποτέ δεν πήγα σε άλλο κόμμα. Ενώ ο Γεώργιος Παπανδρέου στις εκλογές του 1952 πήγε με τον «Συναγερμό» του Παπάγου, μόνο και μόνο για να βγει βουλευτής».
Η διένεξη Στέμματος-Παπανδρέου, πως ξεκίνησε;
ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: Κοιτάξτε. Οι σχέσεις μεταξύ Κωνσταντίνου-Γεωργίου Παπανδρέου, ήσαν όχι απλά αρμονικές, αλλά θα λέγαμε ειδυλλιακές. Ιδιαίτερα ο Κωνσταντίνος ποτέ δεν ξέχασε, ότι στις δραματικές ώρες του θανάτου του Βασιλέως Παύλου, ο Γεώργιος Παπανδρέου στάθηκε δίπλα στον Κωνσταντίνο, σαν πατέρας. Η κρίση παρουσιάστηκε, όταν πολύ λογικά ο Βασιλεύς παρετήρησε στον «Γέρο», ότι δεν ήταν σωστό, να προΐσταται εκείνος του υπουργείου Αμύνης, όσο διεξαγόταν από την Στρατιωτική Δικαιοσύνη η ανάκριση για τον ΑΣΠΙΔΑ και η διερεύνηση για συμμετοχή του Ανδρέα. Ήταν ποτέ λογικό, να κατευθύνει τις ανακρίσεις ο πατέρας του «κατηγορουμένου»; Ο Βασιλεύς όμως, έδωσε την ευχέρεια στον «Γέρο» να αναθέσει προσωρινά το υπουργείο Αμύνης, σε όποιον συνεργάτη του ήθελε. Του έδωσε και δεύτερη λύση: Να αναλάμβανε το Αμύνης ο Πρωθυπουργός αλλά η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ να πήγαινε στα πολιτικά δικαστήρια. Παρ όλα αυτά, ο «Γέρος» πάλι αρνήθηκε, επειδή δεχόταν ασφυκτικές πιέσεις και ψυχολογικούς εκβιασμούς από τον Ανδρέα, ο οποίος ήθελε να μεταβάλλει το προσωπικό του νομικό πρόβλημα σε πολιτική κρίση. Όλα τα ηγετικά στελέχη του Κέντρου (Τσιριμώκος, Παπαπολίτης, Αλλαμανής, Μητσοτάκης, Στεφανόπουλος κ.α.) επίεζαν τον Γεώργιο Παπανδρέου να μην παραιτηθεί, διότι το θέμα μπορούσε να ξεπεραστεί με καλή θέληση, και με συμβιβαστική λύση, που πρώτος την ήθελε ο Κωνσταντίνος. Κάτω από την ολέθρια επιρροή του Ανδρέα, ο πρωθυπουργός παραιτήθηκε. Στην τελευταία δραματική τους συνάντηση, ο Βασιλεύς είπε στον Γεώργιο Παπανδρέου: «Εγώ δεν θέλω να παραιτηθείτε. Αλλά, αφού εσείς επιμένετε, τότε κι εγώ πρέπει να προχωρήσω σε άλλη λύση. Ο «Γέρος» του είπε, ότι φυσικά μπορούσε να προχωρήσει. Η ανάθεση της κυβερνήσεως εν συνεχεία στον Γεώργιο-Αθανασιάδη-Νόβα, προκάλεσε θύελλα, διότι έγινε πολύ βιαστικά, προτού ο κόσμος καταλάβει τι είχε μεσολαβήσει, και πήρε την εικόνα «συνωμοσίας». Ενθουσιασμένος ο Ανδρέας, έχοντας πίσω του μιαν ανεγκέφαλη Αριστερά, που ενόμισε ότι θα μπορούσε να καταστεί ρυθμιστικός παράγων, έδωσε το σύνθημα για καθημερινές κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις, ταραχές και συγκρούσεις με την Αστυνομία. Σε μια δραματική συνεδρίαση στην Λέσχη των Φιλελευθέρων στην πλατεία Καρύτση συνήλθε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κέντρου, προκειμένου να εξεταστεί η κατάσταση.
Όλα τα ηγετικά στελέχη, ετάχθησαν υπέρ μίας προσωρινής λύσεως-μέχρι τις εκλογές- με πρωθυπουργό τον Στέφανο Στεφανόπουλο. Την ίδια άποψη υποστήριζαν και όλοι οι εκδότες των Κεντρώων εφημερίδων, Κόκκας, Χρ. Λαμπράκης, Ιω. Βελλίδης και Ιω. Παπαγεωργίου. Όταν όμως οι έξαλλοι οπαδοί άρχισαν να καίνε στην Κλαυθμώνος τα φύλλα των εφημερίδων, πλην του Κόκκα, όλοι οι άλλοι έκαναν στροφή και υπεστήριξαν τους Παπανδρέου, με το όχι και τόσο… δημοκρατικό σύνθημα: «Ότι πει ο αρχηγός»! Ο Ανδρέας ασκούσε συνεχώς τρομερή ψυχολογική πίεση στον πατέρα του και πυροδοτούσε την οξύτητα. Ακολούθησαν οι περίφημες επιστολές. Ο Κωνσταντίνος Παραδέχτηκε μεταπολιτευτικά, ότι ήταν λάθος του αυτές οι επιστολές, τις οποίες έγραφε ο Κων. Χοϊδάς, με βοήθεια του Κόκκα. Η επόμενη κυβέρνηση Κέντρου υπό τον Τσιριμώκο, δεν μπόρεσε να σταθεί. Εάν είχε ψηφιστεί, ίσως δεν θα φθάναμε στην 21η Απριλίου, και θα το εξηγήσουμε στην συνέχεια, από μια άγνωστη μαρτυρία του Γεωργίου Παπαδοπούλου. Η τρίτη κυβέρνηση του Στέφανου Στεφανόπουλου, πήρε ψήφο εμπιστοσύνης και σε κάποιο μέτρο, έφερε μια άμβλυνση παθών. Εκείνο που δεν έμαθε ο κόσμος ήταν η αποκατάσταση των σχέσεων Βασιλέως-Γεωργίου Παπανδρέου, που έμεινε στο σκοτάδι διότι ο «Γέρος» έτρεμε την οργή και την εξαλλοσύνη του γυιου του.
Οι προσπάθειες του Στέμματος Πως έγινε αυτή η αποκατάσταση των σχέσεων;
ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: Με μια μυστική συνάντηση στο Ανάκτορο του Τατοΐου, μεταξύ Βασιλέως-Γεωργίου Παπανδρέου και Παναγιώτη Κανελλοπούλου. Τότε απεφάσισαν να ρίξουν την κυβέρνηση Στεφανοπούλου, και να σχηματισθεί υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον Ιωάννη Παρασκευόπουλο, που θα προχωρούσε σε εκλογές. Και αυτή την λύση όμως, την ναρκοθέτησε ο Ανδρέας. Τότε οι σχέσεις μεταξύ πατρός και υιού Παπανδρέου, έφθασαν στο χειρότερο σημείο. Ο Ανδρέας διεκήρυσσε ότι μετά τις εκλογές θα όρκιζε εκείνος κυβέρνηση στην πλατεία Συντάγματος, και ο Βασιλεύς θα εξεδιώκετο!
Είπατε για μια μαρτυρία του Γεωργίου Παπαδοπούλου. Τι ακριβώς συνέβη;
ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: Αργότερα το 1967 όταν βρεθήκαμε στα πρόθυρα πολέμου με την Τουρκία, σε κάποιο διάλειμμα των συσκέψεων, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος κουβεντιάζοντας με τον Κωνσταντίνο για τα «Ιουλιανά», του είπε, ότι εάν τον Αύγουστο του 1965 είχε κατορθώσει να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης ο Τσιριμώκος, τότε η ομάδα των «Συνταγματαρχών», πιθανώς και να είχε αυτοδιαλυθεί, επειδή επίστευαν, ότι ο Τσιριμώκος, ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να ελέγξει την Αριστερά. Αυτά τα έχει γράψει με λεπτομέρειες ο Κωνσταντίνος στο βιβλίο με τις αναμνήσεις του. Τελικά, η λεγόμενη «Αποστασία» έφερε την επέμβαση του Στρατού; Το αντίθετο έγινε! Η δήθεν «Αποστασία» καθυστέρησε την επέμβαση του Στρατού, που διαφορετικά θα είχε συμβεί νωρίτερα. Εκτός από την μαρτυρία του Γεωργίου Παπαδοπούλου, εγώ ο ίδιος είχα θέσει το ερώτημα στον Στυλιανό Παττακό. Του είχα πει: «Ας υποθέσουμε στρατηγέ, ότι τότε, όλοι οι βουλευτές του Κέντρου, έμεναν δίπλα στους Παπανδρέου. Εσείς τι θα κάνατε τότε;». Μου απήντησε επί λέξει: «Θα είχαμε κάνει την Επανάσταση, από το 1965…»! Υπάρχει και μια τρίτη μαρτυρία, του στρατηγού Στέφανου Καραμπέρη, εκ των πρωταγωνιστών της «21ης Απριλίου», ο οποίος στο βιβλίο με τις αναμνήσεις του έγραφε: «Κατά την γνώμην μου, εάν δεν επαύετο η κυβέρνησις του Γεωργίου Παπανδρέου, και ο σώφρων «Γέρος» απεμόνωνε τον υιόν του Ανδρέαν, ο οποίος με τα αναρχοανατρεπτικά του συνθήματα παρεκίνει τον Λαόν εις επανάστασιν, ίσως δεν θα εγένετο και η επέμβασις των Ενόπλων Δυνάμεων την 21ην Απριλίου 1967…». Η τελευταία κυβέρνηση της ΕΡΕ του Παναγιώτη Κανελλοπούλου, δεν μπορούσε να συγκρατήσει τίποτε, και όλα είχαν πάρει τον δρόμο τους.
Ο φανατισμός των πολιτικών έφερε την 21η Απριλίου
Η επέμβαση του Στρατού στις 21 Απριλίου, δεν έγινε «στα καλά καθούμενα». Ούτε ξύπνησαν ένα πρωί οι «συνταγματάρχες» και είπαν: «Πάμε τώρα να καταλάβουμε την εξουσία»! Η νίκη στις εκλογές που τελικά δεν έγιναν ποτέ, δεν θα ήταν νίκη της Ενώσεως Κέντρου, αλλά του Ανδρέα Παπανδρέου και της ομάδας του, που είχαν στόχο να εκθρονίσουν τον Βασιλέα και να προκαλέσουν πολιτειακό ζήτημα. Τότε οι αξιωματικοί απεφάσισαν να προχωρήσουν δυναμικά, διότι αυτό θεώρησαν ως αναγκαία λύση. Ούτε είναι αλήθεια, ότι τους «συνταγματάρχες» τους έβαλαν οι Αμερικανοί. Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος είχε δώσει αυστηρές εντολές στους δικούς του, να μείνουν μακριά από την παρακολούθηση και την επιρροή των Αμερικανών (μην ξεχνάνε, ότι τον Παπαδόπουλο οι Αμερικανοί τον έριξαν). Γι αυτό και ο πρεσβευτής Τάλμποτ στις 21 Απριλίου, έψαχνε να βρει ποιος είχε κάνει το «κίνημα». Ο Γεώργιος Παπανδρέου όμως, εγνώριζε καλά την δύναμη που είχε ο Στρατός, και θα όφειλε να είχε δαμάσει τις αχαλίνωτες επιθυμίες του γυιου του. Στην περίοδο 1946-1949, κατά τον Συμμοριτοπόλεμο, ο Γεώργιος Παπανδρέου υπήρξε ο εκλεκτός του ΙΔΕΑ λόγω του σταθερού του αντικομμουνισμού. Σύσσωμη η ηγεσία του ΙΔΕΑ είχε εκφράσει την εμπιστοσύνη της στον Γεώργιο Παπανδρέου. Κατά τις παραμονές της 21ης Απριλίου του 1967, ο «Γέρος» εγνώριζε καλά, ότι εκλογές δεν επρόκειτο να γίνουν, το έβλεπε το διαισθανόταν. Γι αυτό και ήταν ο μόνος ψύχραιμος από τους συλληφθέντες πολιτικούς ηγέτες. Στον λοχαγό που τον ξύπνησε νύχτα στο Καστρί, του είπε χαμογελώντας με το γνωστό του χιούμορ: «Αναμένετο, και εγένετο»! Ο φανατισμός και η πολιτική τύφλωση έκαμαν τους αμετανόητους Ανδρεϊκούς, ακόμα και μετά την Μεταπολίτευση, να μην θέλουν να παραδεχτούν ότι εκείνοι έφταιγαν για την πτώση της δημοκρατίας. Τους έφταιγαν οι δήθεν «αποστάτες», που προειδοποίησαν εγκαίρως για το τι θα συνέβαινε, με την αδιαλλαξία και την εξτρεμιστική τυχοδιωκτική πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου.
-18-09-1964. Η ιστορική φωτογραφία από τους γάμους του Βασιλέως Κωνσταντίνου και της Άννας Μαρίας, με δίπλα τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρεόυ.
ΠΗΓΗ:
Διαβάστε περισσότερα www.elkosmos.gr/o-syggrafeas-georgios-leontaritis-mi/ © www.elkosmos.gr