Μήπως η Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να πάρει θέση για αυτή την παρεμπόδιση εφαρμογής ατομικού και πολιτικού δικαιώματος εκ μέρους των πολιτών;
Του Ανδρέα Καψαμπέλη
Η προσπάθεια απαξίωσης της συγκέντρωσης 1.300.000 υπογραφών για τα Τέμπη δεν προδίδει μόνο πανικό, αλλά υποκρύπτει και βαθύτατη ασέβεια προς το Σύνταγμα από εκείνους που, σε άλλες περιπτώσεις, κόπτονται με πάθος για την ευλαβική τήρησή του…
Καταρχάς, πώς μπορεί να χαρακτηρίζονται «γελοιότητες» ρυθμίσεις που υπάρχουν στο Σύνταγμα ύστερα από την τελευταία αναθεώρησή του, η οποία ολοκληρώθηκε το 2019, όταν ήταν κυβέρνηση η Ν.Δ. και πρωθυπουργός ο Κ. Μητσοτάκης;
«Με υπογραφή 500.000 πολιτών που έχουν δικαίωμα ψήφου, μπορούν να κατατίθενται έως δύο ανά κοινοβουλευτική περίοδο προτάσεις νόμων στη Βουλή, οι οποίες με απόφαση του προέδρου της παραπέμπονται προς επεξεργασία και εν συνεχεία εισάγονται υποχρεωτικά προς συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια» προβλέπει ρητά το άρθρο 73, παρ.6. Είναι «γελοιότητα» αυτό;
Κάτι ανάλογο άλλωστε ισχύει, από πολύ παλαιότερα, στην Ευρώπη, όπως και στις ΗΠΑ. Είναι «γελοιότητα» και αυτό;
Βεβαίως, αφού ήταν αδύνατον να μην υιοθετηθεί και στη χώρα μας, η δυσκολία πήγε να τεθεί από το «παράθυρο», με το πολύ μεγάλο όριο που ετέθη για τις υπογραφές…
Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα: τέτοια διαδικασία προβλέπεται στο Σύνταγμα της Ιταλίας με 50.000 υπογραφές σε σύνολο πληθυσμού 60.000.000. Στην Αυστρία, με πληθυσμό περίπου 9.000.000, απαιτείται συλλογή 100.000 υπογραφών. Και στην Ισπανία, που έχει 48.000.000 κατοίκους, χρειάζονται 500.000 υπογραφές – όσες και στην Ελλάδα, που έχει όμως το 1/4 του πληθυσμού της!
Την ίδια ώρα, σε 9 Πολιτείες των ΗΠΑ (Αλάσκα, Γιούτα, Μασαχουσέτη, Μέιν, Μίσιγκαν, Νεβάδα, Ουαϊόμινγκ, Ουάσινγκτον και Οχάιο), ο θεσμός είναι ακόμη πιο ισχυρός, αφού ορίζεται ότι, εάν το νομοθετικό σώμα απορρίψει την πρόταση νόμου που κατατέθηκε από τους πολίτες, διενεργείται υποχρεωτικά δημοψήφισμα. «Γελοιότητα» κι αυτό;
Ακούσαμε και τον Μ. Βορίδη να ισχυρίζεται ότι δήθεν το αιτούμενο, για άρση της ασυλίας όταν προκύπτουν ποινικές ευθύνες για πολιτικά πρόσωπα, «είναι αναθεώρηση του Συντάγματος», αλλά κι αυτό ένας δικολαβισμός είναι.
Εκτός από το υψηλό φράγμα των 500.000 υπογραφών που έθεσαν -και ήδη έσπασε-, το δεύτερο «φρένο» έχει να κάνει με τη συνεχιζόμενη καθυστέρηση στην έκδοση του αναγκαίου εφαρμοστικού νόμου, για να μένει ανενεργή η διάταξη.
Αυτή η σχεδόν πενταετής πλέον αδράνεια συνιστά, ωστόσο, παραβίαση της υποχρέωσης της κυβέρνησης (όταν, μάλιστα, πανηγυρίζει για την πυκνότητα της νομοθετικής της δραστηριότητας) να υπακούει στο Σύνταγμα στο οποίο έχει ορκιστεί…
Κατά μια συναφή επιστημονική εκδοχή, δε, η αντισυνταγματική παράλειψη του νομοθέτη να θεσπίσει τον σχετικό οργανικό νόμο δεν μπορεί να εμποδίσει τη λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία. Και, καθώς κόπτονται άπαντες -με πρώτη την προερχόμενη από το δικαστικό σώμα Κατερίνα Σακελλαροπούλου- για τα πάσης φύσεως δικαιώματα, μήπως και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να πάρει θέση για αυτή την παρεμπόδιση εφαρμογής ατομικού και πολιτικού δικαιώματος εκ μέρους των πολιτών;