Στη δεκαετία του 1960, όταν οι επιστήμονες διεξήγαγαν ανασκαφές σε μια τοποθεσία που χρονολογείται πριν από 1,4 εκατομμύρια χρόνια στο βόρειο Ισραήλ, συνάντησαν μια συγκλονιστική ανακάλυψη – ανακάλυψαν σχεδόν 600 πέτρινες «μπάλες» μεταξύ άλλων πιο συμβατικών πέτρινων εργαλείων.
Τώρα, οι επιστήμονες ανέλυσαν 150 από αυτές τις πέτρες μεγέθους μπέιζμπολ και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πρόγονοί μας δημιούργησαν σκόπιμα αυτά τα σφαιροειδή! Εικάζουν ότι ίσως οι πρώιμοι πρόγονοι του ανθρώπου οδηγούνταν από την επιθυμία να δημιουργήσουν συμμετρία και να απολαύσουν την πράξη της χειροτεχνίας, αν και η ακριβής λειτουργία παραμένει ασαφής.
Τα ευρήματα αυτής της μελέτης, τα οποία δημοσιεύθηκαν σήμερα στην τελευταία έκδοση του περιοδικού Royal Society Open Science , όπως αναφέρεται, έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν πολύτιμες γνώσεις για τις γνωστικές διαδικασίες των αρχαίων τεχνιτών. Αυτό είναι σύμφωνα με την Julia Cabanès, μια επιστήμονα στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι, η οποία δεν ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας, αλλά μίλησε στο Science .
Αυτά τα πέτρινα τεχνουργήματα σε σχήμα μπάλας ή «σφαιροειδή», έχουν ανακαλυφθεί σε διάφορες προϊστορικές τοποθεσίες παγκοσμίως, χρονολογούνται περίπου από το τέλος της περιόδου Oldowan (πριν από 1,7 εκατομμύρια χρόνια) έως τη Μέση Παλαιολιθική περίοδο (πριν από 250.000 χρόνια). Η ύπαρξή τους έχει δημιουργήσει ένα μακροχρόνιο παζλ για τους αρχαιολόγους – σκόπιμα χτυπήθηκαν με σκοπό τη δημιουργία σφαίρας ή ήταν ένα τυχαίο υποπροϊόν της επανειλημμένης συντριβής των λίθων, κάπως σαν αρχαία σφυριά ή πέτρινα χειροπελέκια;
«Φαίνεται ότι οι ανθρωπίνοι πριν από 1,4 εκατομμύρια χρόνια είχαν την ικανότητα να συλλάβουν μια σφαίρα στο μυαλό τους και να διαμορφώσουν τις πέτρες τους ώστε να ταιριάζουν», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας Antoine Muller από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, ο οποίος διεξήγαγε τη μελέτη. «Αυτό απαιτεί αξιοσημείωτο σχεδιασμό και προνοητικότητα, καθώς και μεγάλη χειρωνακτική επιδεξιότητα και δεξιότητα».
Η ομάδα HUJI χρησιμοποίησε μια νέα μέθοδο χρησιμοποιώντας λογισμικό αιχμής τρισδιάστατης ανάλυσης που αναπτύχθηκε από μια ομάδα επιστημόνων στο Εργαστήριο Υπολογιστικής Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου. Μέσω αυτού, κατάφεραν να μετρήσουν τις επιφανειακές γωνίες σε σφαιροειδή, να υπολογίσουν τα επίπεδα καμπυλότητας της επιφάνειας και να εντοπίσουν το κέντρο μάζας αυτών των αντικειμένων, σύμφωνα με ένα δελτίο τύπου.
Με αυτήν την τεχνολογία, διεξήγαγαν μια ολοκληρωμένη ανάλυση 150 ασβεστολιθικών σφαιροειδών που ανακτήθηκαν από τον αρχαιολογικό χώρο στο βόρειο Ισραήλ, γνωστό ως «Ubeidiya» . Αυτή η τοποθεσία πιστεύεται ότι κατοικήθηκε από τον Homo erectus , ένα αρχαίο είδος ανθρωποειδών γνωστό για τις ικανότητές του στην κατασκευή εργαλείων .
Ο καθηγητής Leore Grosman, συν-συγγραφέας της μελέτης αναφέρθηκε από την Interesting Engineering , εξηγώντας ότι, « Η Ubeidiya αναγνωρίζεται επί του παρόντος ως το αρχαιότερο γνωστό φαινόμενο Acheulean εκτός Αφρικής, καθιστώντας το μια κρίσιμη τοποθεσία για τη διερεύνηση της εξέλιξης της πρώιμης τεχνολογίας ανθρωπίνων. ”
Οι τρισδιάστατες σαρώσεις έδειξαν ακριβή προσδιορισμό των γωνιών των σημαδιών που υπάρχουν στα σφαιροειδή, επιτρέποντας στους επιστήμονες να ανασυνθέσουν, στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, τη διαδικασία που εμπλέκεται στη δημιουργία αυτών των αντικειμένων.
Μετά από αυτό, μια ανάλυση των όψεων της ουλής και της γεωμετρίας των λίθων επέτρεψε μια επιτυχημένη ανακατασκευή της αναγωγικής ακολουθίας των σφαιροειδών. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, εντόπισαν ένα διακριτικό μοτίβο στα σφαιροειδή από το ‘Ubeidiya, υποδηλώνοντας ότι υπήρχε μια προμελετημένη στρατηγική για τη χειροτεχνία.
Ο Cabanès υποστηρίζει την εφαρμογή αυτής της μεθόδου τρισδιάστατης ανάλυσης σε άλλα, ακόμη παλαιότερα τεχνουργήματα, αυξάνοντας το εύρος και την εμβέλεια αυτής της τεχνολογίας. Σφαιροειδή που χρονολογούνται έως και 2 εκατομμύρια χρόνια έχουν ανασκαφεί από άλλες τοποθεσίες στην Αφρική, και εάν και αυτές διαμορφώνονταν σκόπιμα σύμφωνα με το εύρος της τρέχουσας μελέτης, θα άνοιγε όπως αναφέρεται, ένα κουτί της Πανδώρας με πιθανότητες για το τι ήταν ικανοί οι πρόγονοί μας.